Dobrze odżywiony organizm ma szansę lepiej przejść przez leczenie przeciwnowotworowe. Jak podkreśla Polskie Towarzystwo Żywienia Pozajelitowe, Dojelitowego i Metabolizmu (POLSPEN), sposób odżywiania oraz stopień pokrycia zapotrzebowania na energię i białko w przypadku osób z chorobami nowotworowymi, powinny być tak samo kontrolowane, jak przyjmowane leki.
Pacjent, który jest niedożywiony może częściej rozwijać powikłania, gorzej tolerować leczenie, czasami nie jest w stanie realizować terapii w pełnych dawkach i we właściwych odstępach czasu. Nie bez przyczyny więc wsparcie w postaci żywienia medycznego, umożliwiające pokrycie zapotrzebowania na energię i składniki odżywcze, powinno być traktowane jako integralny element leczenia. Żywienie medyczne stosuje się zarówno w przypadku wystąpienia ryzyka niedożywienia, jak i w leczeniu samego niedożywienia spowodowanego chorobą.
Problem niedożywienia również dotyczy pacjentów z nadwagą i otyłych. Istnieje potrzeba wyjaśniania, że oprócz utraty masy ciała, osoby chore mają również niedobory poszczególnych składników odżywczych (szczególnie białka) i mimo prawidłowego czy wysokiego BMI pacjent może być niedożywiony.

Czym jest żywienie medyczne?

Żywienie medyczne jest metodą wspierania leczenia stosowaną u pacjentów, którzy na skutek choroby nie są w stanie pokryć swojego, często zwiększonego, zapotrzebowania żywieniowego za pomocą codziennej, tradycyjnej diety. Rozpoczęcie żywienia medycznego na odpowiednim etapie choroby daje szansę na zmniejszenie ryzyka rozwoju niedożywienia i związanych z nim negatywnych konsekwencji zdrowotnych. Grupę preparatów określaną jako żywność specjalnego przeznaczenia medycznego (ang. food for special medical purposes – FSMP) stanowią produkty odżywcze, zawierające niezbędne składniki odżywcze w odpowiednich ilościach i proporcjach: białko, tłuszcze, węglowodany oraz witaminy i składniki mineralne, dostosowane do potrzeb żywieniowych różnych grup pacjentów. Należy pamiętać, że żywność specjalnego przeznaczenia medycznego musi być stosowana pod nadzorem lekarza.

Jaki jest cel stosowania żywienia medycznego?

Zadaniem żywienia medycznego jest zapewnienie choremu odpowiedniej, często zwiększonej podaży różnych składników odżywczych, których z powodu choroby nie jest w stanie przyjąć z tradycyjnym pokarmem lub ich spożywana ilość jest niewystarczająca, co może prowadzić do rozwoju lub pogłębiania się niedożywienia. W zależności od potrzeb stosuje się je jako uzupełnienie tradycyjnej diety, a gdy nie jest możliwe zaspokojenie w ten sposób zapotrzebowania żywieniowego – preparaty kompletne pod względem odżywczym mogą stanowić jedyne źródło pożywienia.

Jakie są metody podaży żywienia medycznego?

Żywienie medyczne to zarówno żywienie doustne, dojelitowe, jak i pozajelitowe (dożylne). Wybór metody żywienia zależy od stanu zdrowia, w tym stanu odżywienia, drożności przewodu pokarmowego i potrzeb pacjenta. Najbardziej naturalną i wybieraną w pierwszej kolejności metodą wsparcia żywieniowego jest zastosowanie doustnych preparatów odżywczych. W kolejnym etapie, gdy tego typu żywienie jest niemożliwe lub niewystarczające (np. z powodu problemów z połykaniem), wdraża się żywienie dojelitowe przez specjalny dostęp do żołądka lub jelita. Ostatnią metodą jest żywienie pozajelitowe (dożylne), stosowane u osób, które nie mogą być żywione drogą przewodu pokarmowego lub tego typu żywienie jest niewystarczające (często stosuje się również łączone żywienie drogą dojelitową i pozajelitową).

Bibliografia:

1.  Oficjalna strona Polskiego Towarzystwa Żywienia Pozajelitowego, Dojelitowego i Metabolizmu (POLSPEN). https://polspen.pl/dla-pacjentow/po-co-leczenie-zywieniowe (dostęp 26.01.2020).